Yalan Yazan Tarih utansın
Doktor Rıza Nur, kanunun çıkışı sonrası, adı geçen eserinde meydana gelen bu gibi olaylar ve durum hakkında:
"Bu iş aks ü amellerde kalmadı. Sivas'ta, Erzurum'da ötede beride halk şapkaya karşı çıktı. Derhal Kel Ali riyasetinde bir İstiklal Mahkemesi dolaştırıldı. Epeyce adam astılar sayısını bilmiyoruz. Halk yıldı, iş bitti. Asılan bir Hoca'ya pek acırım. Adını hatırlamıyorum (İskilipli Atıf Hoca'dan bahsediyor.) Zavallı kanundan evvel şapka aleyhine bir risale neşretmiş(Frenk Mukallitliği ve Şapka isimli), hem de bunu Maarif Vekâleti'nin izniyle neşretmiş. Adamcağızı Ankara İstiklal Mahkemesi'ne çektiler. "Ben bunu kanundan bir yıl evvel neşrettim. Maarif Vekaleti'de resmen izin verdi." dedi. Dinlemediler astılar. Hem de mesele şapka kanunundan evvel. Kanunların makabilinde şumulü esas olmaz ve bu en mühim bir hukuki esastır. Burada daha feci bir şey olmuş. Yahu mademki bu asılıyor, ona izin veren Maarif Vekilini de assanız ya! Bu Hoca'nın asılmasında boynuna ip geçirilirken, Kılıç Ali de başına bir şapka geçirmiş,"giy domuz" demiş ve küfürler etmiş. Zavallı böyle ölmüş ve böylece saatlerce teşhir etmişler." Demektedir.
İskilipli Atıf Hoca
İskilipli Atıf Hoca'nın duruşmalarından birine ait Cumhuriyet Gazetesi'nde çıkan haber ve fotoğraf.”Müdde-i umumi Necip Ali Bey, mevkufların Ankara'ya sevklerini emretti.”
O dönemde, hükümet tarafından bir medeniyet sembolü olarak kabul edilen "Şapka" aleyhindeki her söz ve davranış irtica ve tehdit olarak görülmüş, bu gibi yasalardan hiçbir şekilde ödün verilmemiştir. Halen yürürlükte bulunan ve uygulanması zorunlu olan "Şapka İktisası Hakkında(ki) Kanun" Anayasa'nın 174.üncü maddesinin değiştirilmezlik güvencesi altında bulunmaktadır. Ancak zaman içerisinde fiili olarak yürürlükten kalkmış ve adeta hükümsüz hale gelmiştir.
Kaynaklar:
Atatürk Araştırma Merkezi, Türkiye Cumhuriyeti Tarihi, c.I-II, Ankara, 2006.
Atatürk, Mustafa Kemal, Nutuk, Ankara, 1927.
Kansu, Mazhar Müfit, Erzurum'dan ölümüne kadar Atatürk'le beraber, c.I-IV, Ankara,1966.
Doktor Rıza Nur, Hayat ve Hatıratım, c.I-III, İstanbul, 2004.
Hâkimiyet-i Milliye Gazetesi, Nr: 1508, 1513, 1515, 1516, 1591, 1592, 1606.
Resmi Gazete, Nr: 230, 341.
"Bu iş aks ü amellerde kalmadı. Sivas'ta, Erzurum'da ötede beride halk şapkaya karşı çıktı. Derhal Kel Ali riyasetinde bir İstiklal Mahkemesi dolaştırıldı. Epeyce adam astılar sayısını bilmiyoruz. Halk yıldı, iş bitti. Asılan bir Hoca'ya pek acırım. Adını hatırlamıyorum (İskilipli Atıf Hoca'dan bahsediyor.) Zavallı kanundan evvel şapka aleyhine bir risale neşretmiş(Frenk Mukallitliği ve Şapka isimli), hem de bunu Maarif Vekâleti'nin izniyle neşretmiş. Adamcağızı Ankara İstiklal Mahkemesi'ne çektiler. "Ben bunu kanundan bir yıl evvel neşrettim. Maarif Vekaleti'de resmen izin verdi." dedi. Dinlemediler astılar. Hem de mesele şapka kanunundan evvel. Kanunların makabilinde şumulü esas olmaz ve bu en mühim bir hukuki esastır. Burada daha feci bir şey olmuş. Yahu mademki bu asılıyor, ona izin veren Maarif Vekilini de assanız ya! Bu Hoca'nın asılmasında boynuna ip geçirilirken, Kılıç Ali de başına bir şapka geçirmiş,"giy domuz" demiş ve küfürler etmiş. Zavallı böyle ölmüş ve böylece saatlerce teşhir etmişler." Demektedir.
İskilipli Atıf Hoca
İskilipli Atıf Hoca'nın duruşmalarından birine ait Cumhuriyet Gazetesi'nde çıkan haber ve fotoğraf.”Müdde-i umumi Necip Ali Bey, mevkufların Ankara'ya sevklerini emretti.”
O dönemde, hükümet tarafından bir medeniyet sembolü olarak kabul edilen "Şapka" aleyhindeki her söz ve davranış irtica ve tehdit olarak görülmüş, bu gibi yasalardan hiçbir şekilde ödün verilmemiştir. Halen yürürlükte bulunan ve uygulanması zorunlu olan "Şapka İktisası Hakkında(ki) Kanun" Anayasa'nın 174.üncü maddesinin değiştirilmezlik güvencesi altında bulunmaktadır. Ancak zaman içerisinde fiili olarak yürürlükten kalkmış ve adeta hükümsüz hale gelmiştir.
Kaynaklar:
Atatürk Araştırma Merkezi, Türkiye Cumhuriyeti Tarihi, c.I-II, Ankara, 2006.
Atatürk, Mustafa Kemal, Nutuk, Ankara, 1927.
Kansu, Mazhar Müfit, Erzurum'dan ölümüne kadar Atatürk'le beraber, c.I-IV, Ankara,1966.
Doktor Rıza Nur, Hayat ve Hatıratım, c.I-III, İstanbul, 2004.
Hâkimiyet-i Milliye Gazetesi, Nr: 1508, 1513, 1515, 1516, 1591, 1592, 1606.
Resmi Gazete, Nr: 230, 341.
Yorumlar